MCIA Prende Sasan Liu Prazu

Hahu fulan Maiu to’o Augustu tinan ne’e, Ministério do Comérçio, Indústria e Ambiente liuhosi Gabinete Inspecção Alimentár e Economia ( IAE)  halo inspeksaun ba sasan bebida no mós alimentár iha loja sira iha Ermera, Dili no Likisa.

Iha inspeksaun ne’e, ekipa husi IAE rekolla kuaze bebida no sasan alimentar liu ona prazu ne’ebé kontinua fa’an iha loja sira iha Munisipiu hirak ne’e. Rekolla sasan liu prazu no aplika sansaun ba kompañia sira ne’ebé fa’an sasan liu prazu bazeia ba dekretu lei. Nú 23/2009.

“Sira ne’ebé iha kapasidade finanseiru ami aplika multa no sira ne’ebé fa’an sasan uituan ne’e aplika de’it sansaun.” Vise-Ministru MCIA Nino Pereira afirma uainhira akompaña deztrusaun sasan sira liu prazu ne’ebé IAE lori ba soe iha lixeiru Tibar foin lalais (03/09).

Vise-Ministru afirma liutan, ekipa IAE halo ona inspeksaun ba kompañia hamutuk 33 ne’ebé eziste iha Munisipiu tolu ne’e. Iha mós kompañia balun ne’ebé tau atensaun ba sasan liu  prazu no sira rasik lori ona ba destroi iha lixeiru Tibar. Maibé la iha koordenasaun ho MCIA para asigura komunidade sira la foti sasan hirak ne’e husi lixeiru. Tanba konsumu sasan liu prazu bele fó efeitu la di’ak ba saude no liuliu labarik sira ne’ebé loro-loron hili sasan iha lixeiru.

“Ita-nia komunidade balun mai foti fila fali sasan sira ne’e, no ida-ne’e mós bele estraga ita-nia komunidade sira nia saude. Entaun Ita husu para iha koordenasaun nune’e bele halo’ot sasan sira ne’e seguru ka hakoi tiha iha rai okos, para komunidade la bele foti fila fali.” Vise-Ministru hateten tan.  

IAE mós identifika kompañia balun ne’ebé komete bebeik fa’an sasan liu prazu. Tuir Sub-Inspektor IAE Ernesto Monteiro hateten, kompañia sira iha Dili ne’ebé dalabarak fa’an sasan liu prazu mak  hanesan Landamark no Lita Store. Tanba sira importa sasan barak maibé la iha kontrolu di’ak ba sasan liu prazu. 

“Kontrolu ba armajen no funsionamentu iha kompañia sira ne’e ladun di’ak, entaun funsionáriu husi IAE rasik tenke halo direita inspeksaun hodi rekolla sasan sira liu prazu ne’e.” Sub-Inspektor hateten.  

Sub-Inspektor hateten, aplikasaun sansaun ka multa bazea ba Dekretu Lei. Nú 23/2009 ne’ebé afirma ho valor multa dolar 1000 to’o dolar 10.000. Maibé durante parte IAE aplika ho fó xamada atensaun ba kompañia sira para fó atensaun ba sasan liu prazu. Kuandu kompañia la kumpri regra ba dala tolu maka sei la iha tan toleránsia.

“Kuandu ami halo inspeksaun maka hetan sasan liu prazu, ami tenke fó atensaun ba kompañia ne’e to’o dala tolu. Maibé kuandu la kumpri ne’e tenke aplika sansaun ka multa.” Sub-Inspektor ne’e hateten tan.

 
Administrador Ulmera mós husu ba kompañia sira atu fó atensaun ba sasan liu prazu ne’ebé fakar iha lixeiru sein koordenasaun ho MCIA. Nune’e, nia husu atu MCIA mós tenke ta’u ekipamentu eskavador ida permanente iha foer-fatin para fasilita ka ajuda ke’e rai ku’ak hodi hakoi tiha sasan liu prazu sira, ne’ebé uanhira kompañia rasik mak lori mai. Nune’e mós presiza tau pesoál seguransa sivil balun iha lixeiru ne’e para evita komunidade hili sasan husi lixeiru.