Friday, October 9, 2015

Refunsiona Merkadu Salele Tenke Iha Koordenasaun Serbisu



Ministériu Komérsiu, Indústria no Ambiente identifika ona problema ne’ebé durante ne’e difikulta funsionamentu merkadu Salele inklui merkadu sira iha munisipiu seluk. 
Tuir Vise-Ministru Nino Pereira, funsionamentu merkadu ne’ebé Governu harii tiha ona sai hanesan preokupasaun públiku, tanba merkadu barak ne’ebé harii mak abandonadu. Maibé Governu kontinua buka no identifika bareira sira-ne’ebé hanetik dezenvolvimentu ekonomia nasaun ne’e nian.

“Presiza duni halo serbisu koordenasaun di’ak hosi nasionál to’o iha munisipál; tenke estabelese serbisu koordenasaun ho autoridade munisipál, autoridade postu administrativu no mós
autoridade  sira iha suku.” Vise-Ministru Nino Pereira hateten iha enkontru koordenasaun ba refunsionamentu merkadu Mota-masin, Salele (30 Augustu 2015). “Tanba ita haree katak merkadu ne’ebé Governu harii, liu tiha tinan balun, sai abandonadu. Ne’e tanba koordenasaun serbisu no mós komunikasaun la funsiona di’ak.”

Liutan Vise-Ministru ne’e afirma, Governu mós buka nafatin solusaun oinsá bele kria mekanizmu no jestaun ne’ebé di’ak ba dezenvolve atividade ekonomia iha merkadu fronteira. Tanba merkadu ne’e iha para funsiona atividade ekonomia – faan no sosa produtu nesesitáriu sira. Nune’e evita mós transaksaun subsubar iha área fronteira, maibé presiza koordenasaun mós ho autoridade seguransa. 
Ministériu Komérsiu, Indústria no Ambiente tau ona iha planu atu harii armajen tranzitu iha fronteira Salele. Ida-ne’e mós atu asegura movimentu transporte no mós sasan ne’ebé tama no sai liuhosi fronteira ne’e. Governu mós tau ona iha planu atu serbisu hamutuk ho BNCTL hodi estabelese banku iha fronteira hodi fasilita atividade ekonomia ba komunidade husi nasaun Timor-Leste no mós Indonezia. 

“BNCTL bele estabelese mós iha fronteira, bele sai hanesan fatin troka osan.  Fasilita serbisu money changing nune’e atividade faan no sosa iha merkadu fronteira funsiona.” Hateten tan.
Tuir José Pina, merkadu Mota-masin foin rehabilita iha tinan 2014. Maibé atividade ekonomia iha merkadu ne’e rasik la lafunsiona, no fasilidade balun hahu aat fali ona. Tanba ne’e, presiza buka mekanizmu no sistema ne’ebé di’ak para bele funsiona merkadu ne’e.

“Merkadu ne’e tenke utiliza, maibé ita tenke kria sistema no mekanizmu ida ke di’ak, iha koordenasaun husi nasionál to’o munisipiu. Ita tenke hatene, Kovalima mós sei sai Munisipiu, maibé ita presiza iha rendimentu munisipál para priense rekezitu balun.” Sekretáriu Munisipiui Kovalima ne’e hateten. 

Enkontru ne’e mós hakotu ho estabelese ekipa konjunta ne’ebé ho knaar atu koordena serbisu hodi funsiona merkadu Mota-Masin. Entretantu entkontru ne’e rasik partisipa husi Diretor Nasionál Regulasaun Komersiál, Diretor Nasionál Komersiu Internu, Diretor Nasionál Promosasaun no Marketing , no Diretor Rejional Ainaro inklui autoridade munisipál, Administrador Postu sira, xefe Suku sira, prezidente CCI – Kovalima, Diretor BNCTL Kovalima no mós emprezariu sira iha Munisipiu Kovalima rasik.    

No comments:

Post a Comment